1,7 milyon kişi sandığa gitmedi
Seçimin sonucunu projeler değil, söylemler belirledi. 31 Mart’ta seçmenin AK Parti’ye verdiği mesajın gereği yapılamadı. Seçimlerin iptal gerekçeleri konusunda seçmen ikna edilemedi.
Yüksek Seçim Kurulu'nun yenileme kararı aldığı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin kazananı CHP'nin adayı Ekrem İmamoğlu oldu. İmamoğlu, 31 Mart seçimlerine göre oy oranını 6 puan artırırken, Cumhur İttifakı'nın adayı Binali Yıldırım'ın oy oranı yüzde 45 civarında kaldı. Yıldırım, 31 Mart'a göre 3 puan civarında oy kaybetti. Bu sonucun çıkmasında AK Parti'nin 31 Mart'ta verilen mesajın gereğini yerine getirmemesi, seçimlerin iptaline ilişkin gerekçenin seçmen nezdinde kabul görmemesi ve HDP seçmenin blok hâlinde CHP adayını desteklemesi olarak yorumlandı.
SONUCA HDP ETKİSİ İstanbul seçimlerine ilişkin siyasi kulislerde yapılan ilk değerlendirmelerde, sonucu Kürt seçmenlerin belirlediği tespiti yapıldı. AK Parti, kendi çekirdek tabanından gelen oyları korudu. Ancak, özellikle Kürt seçmenden beklenen oranda destek bulamadı. 31 Mart'ta yaklaşık 200 bin ‘Protestocu HDP seçmeninin' sandığa gitmediği varsayılmıştı. Dünkü seçimlerde bu kitlenin de sandığa giderek, Ekrem İmamoğlu'na oy verdiği değerlendiriliyor. Kürt seçmenin yoğun olduğu Bağcılar, Esenler, Esenyurt, Sultangazi, Küçükçekmece ve Sancaktepe gibi ilçelerde İmamoğlu'nun oyu dikkat çekici şekilde arttı. Bağcılar'da 31 Mart'ta İmamoğlu'na 150 bin civarında oy çıkmıştı. Dünkü seçimlerde bu sayı 172 bini aştı. Yine Kürt seçmenlerin yoğun olarak yaşadığı Esenler'de 31 Mart'ta 82 bin oy alan İmamoğlu, bu kez 95 bin oya ulaştı. Esenyurt'ta 230 bin olan oyunu, 250 bine çıkaran İmamoğlu, Sultangazi'de 109 binden 120 bine, Küçükçekmece'de 232 binden 262 bine ve Sancaktepe'de 108 binden 119 bine yükseltti.
TERÖRİSTBAŞININ ÇIKIŞI AK Parti kaynakları, seçimlere iki gün kala terörist başı Öcalan'ın HDP'ye yaptığı ‘Seçimlerde tarafsız kalmaları' çağrısının karşılık bulmaması ve CHP'nin desteklenmesinin önümüzdeki süreçte, HDP ve PKK'nın ‘bölünme sürecini' hızlandıracağı değerlendirmesini de yaptı.
DÜŞEN VE ÇIKAN İLÇELER Cumhur İttifakı'nın adayı Binali Yıldırım en fazla oy kaybını Küçükçekmece'de yaşadı. 31 Mart seçimlerinde bu ilçede 193 bin oy alan Yıldırım, dünkü seçimlerde 18 bin civarında oy kaybederek 175 bin seçmenin oyunu aldı. Yıldırım, Avcılar'da 12 bin, Maltepe'de 11 bin, Bahçelievler ve Pendik'te ise onar bin oy kaybetti. Buna karşılık, CHP'nin adayı İmamoğlu'nun en fazla Küçükçekmece'de oyunu artırdığı dikkat çekti. İmamoğlu 31 Mart'ta göre, bu ilçede oyunu 30 bin civarında artırdı. Küçükçekmece'yi sırasıyla 29 bin oyla Bahçelievler, 24 bin oyla Ümraniye, 22 bin oyla da Ümraniye takip etti.
AK Parti'de yapılan ilk değerlendirmelerde, İstanbul seçiminin ‘Yerel seçim olmaktan çıktığı' ve Millet İttifakı bloku tarafından referanduma dönüştürüldüğü, CHP'nin projeleri değil, ‘Erdoğan düşmanlığı' üzerinden yürütülen söylemleri ön plana çıkardığı, katılım oranının düşük kalmasının da farkın açılmasına neden olduğu görüşü öne çıktı.
GEREKÇE KABUL GÖRMEDİ AK Parti, 31 Mart'a göre tüm ilçelerde oy oranını düşürdü. Bunun en büyük nedeninin ise ‘Seçimlerin iptal edilmesinin' gerekçesinin seçmen nezdinde beklenen kabulü görmemesi olarak değerlendirildi. AK Partililer, seçimler nedeniyle sahada yaptıkları çalışmalarda da en çok zorlandıkları başlığı YSK'nın iptal gerekçesi olduğunu dile getiriyordu. Seçim sonuçlarında 31 Mart'ta olduğu gibi ‘işsizlik, hayat pahalılığı' gibi nedenlerin de büyük etkisi olduğu belirtiliyor.
MESAJIN GEREĞİ YAPILMADI 1 milyon 700 binin üzerindeki İstanbullu seçmen yine sandığa gitmedi. 31 Mart'ta sandığa gitmeyen seçmenlerin sayısı bir milyon 705 bindi. Dünkü seçimde de bu sayı bir milyon 702 bin oldu. Sandığa gitmeyen seçmenin büyük bölümünün yine AK Parti seçmeni olduğu belirtilirken, bunun nedeninin, ‘AK Parti'ye 31 Mart'ta seçmenin verdiği mesajın' gereğinin yapılmaması olarak gösteriliyor.
SP'NİN OYLARI DA CHP'YE GİTTİ AK Parti'nin seçimden hemen önce SP seçmenin desteğini almak için yaptığı girişimler sonuç vermedi. Saadet Partisi seçmeninin en az yarısının İmamoğlu'ndan yana tavır aldığı tahmin ediliyor. 31 Mart'ta 103 bin oy alan SP adayının oyu bu seçimde 47 bin 500 oldu. 50 bin civarındaki SP seçmeninin yüzde 30'unun AK Parti'ye oy verdiği, ancak yüzde 70'inin ise İmamoğlu'ndan yana tercih kullandığı belirtiliyor. 31 Mart'ta seçime girdiği hâlde, 23 Haziran'da adaylarını çeken partiler arasında yer alan DSP, DP, TKP ve BTP seçmeninden de bu seçimde İmamoğlu'na oy geldiği değerlendirmesi yapılıyor.